Tổng hợp các thuật ngữ trong crypto từ A đến Z

A

• Airdrop: Hình thức phân phát token miễn phí cho người dùng.

• Altcoin: Các token hoặc đồng tiền mã hóa không phải Bitcoin.

• AMM (Automated Market Maker): Cơ chế tự động tạo thanh khoản cho giao dịch trên DEX.

• Arbitrage: Chiến lược giao dịch dựa trên chênh lệch giá giữa các sàn.

B

• Blockchain: Công nghệ lưu trữ dữ liệu phi tập trung theo chuỗi khối.

• Bear Market: Thị trường giảm giá kéo dài, tâm lý bán tháo.

• Bull Market: Thị trường tăng giá kéo dài, tâm lý đầu tư lạc quan.

• Bridge: Cầu nối chuyển tài sản giữa các blockchain khác nhau.

• Burn: Hành động đốt token để giảm nguồn cung.

• Bagholder: Nhà đầu tư nắm giữ token khi giá giảm mạnh.

C

• Crypto: Viết tắt của cryptocurrency, tiền điện tử.

• Coin: Token có blockchain riêng; thuật ngữ chung cho các đồng tiền mã hóa.

• Cold Wallet: Ví lưu trữ tiền điện tử offline, tăng cường bảo mật.

• CEX (Centralized Exchange): Sàn giao dịch tập trung do tổ chức quản lý.

• Consensus: Cơ chế đồng thuận xác nhận giao dịch trên blockchain.

• Cross-chain: Công nghệ kết nối và trao đổi tài sản giữa các blockchain.

• Custodial Wallet: Ví do bên thứ ba quản lý, người dùng không sở hữu khóa riêng.

D

• DAO (Decentralized Autonomous Organization): Tổ chức tự trị phi tập trung được quản lý qua hợp đồng thông minh.

• DApp (Decentralized Application): Ứng dụng chạy trên blockchain, không phụ thuộc vào bên thứ ba.

• DeFi (Decentralized Finance): Hệ thống tài chính phi tập trung, loại bỏ các trung gian truyền thống.

• DEX (Decentralized Exchange): Sàn giao dịch phi tập trung cho phép giao dịch trực tiếp giữa người dùng.

• DYOR (Do Your Own Research): Lời nhắc nhở tự nghiên cứu trước khi đầu tư.

• Dump: Hành động bán tháo khiến giá giảm mạnh.

E

• Encryption: Quá trình mã hóa dữ liệu để bảo vệ thông tin.

• ERC-20: Tiêu chuẩn cho token trên nền tảng Ethereum.

• EVM (Ethereum Virtual Machine): Máy ảo chạy hợp đồng thông minh trên Ethereum.

F

• FOMO (Fear of Missing Out): Tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội đầu tư.

• FUD (Fear, Uncertainty, Doubt): Tin đồn tiêu cực gây hoang mang trong thị trường.

• Fork: Sự chia tách của blockchain thành hai phiên bản khác nhau.

• Fiat: Tiền tệ pháp định như USD, EUR hay VND.

• Flash Loan: Khoản vay ngắn hạn, không cần thế chấp, hoàn trả trong cùng 1 giao dịch.

G

• Gas Fee: Phí giao dịch trả cho các nút mạng, thường dùng trên Ethereum.

• Genesis Block: Khối đầu tiên của một blockchain.

• Governance Token: Token cho phép người nắm giữ tham gia bỏ phiếu quản lý dự án.

H

• HODL: Cách nói “hold” (giữ token lâu dài) xuất phát từ lỗi chính tả.

• Hard Wallet: Ví phần cứng lưu trữ crypto, đảm bảo an toàn cao.

• Halving: Sự kiện giảm một nửa phần thưởng đào, ảnh hưởng đến nguồn cung.

I

• ICO (Initial Coin Offering): Hình thức gọi vốn bằng cách bán token mới ra công chúng.

• IEO (Initial Exchange Offering): Gọi vốn qua sàn giao dịch tập trung, có sự kiểm duyệt.

• IDO (Initial DEX Offering): Gọi vốn qua sàn giao dịch phi tập trung.

• Immutable: Tính không thể thay đổi của dữ liệu đã ghi trên blockchain.

J

• JOMO (Joy Of Missing Out): Tâm lý hài lòng khi không tham gia vào xu hướng đầu tư nóng bỏng.

K

• KYC (Know Your Customer): Quy trình xác minh danh tính khách hàng trong giao dịch crypto.

• Key (Private/Public Key): Khóa riêng và khóa công khai dùng để bảo mật giao dịch.

• KYC/AML: Quy trình xác minh danh tính và phòng chống rửa tiền.

L

• Ledger: Sổ cái lưu trữ thông tin giao dịch trên blockchain.

• Liquidity: Tính thanh khoản, khả năng giao dịch tài sản mà không làm ảnh hưởng đến giá.

• Liquidity Pool: Tập hợp tài sản được khóa nhằm cung cấp thanh khoản trên DEX.

• Lock-up Period: Thời gian cấm giao dịch token sau khi phát hành để ổn định giá.

M

• Mining: Quá trình sử dụng sức mạnh tính toán để xác minh giao dịch và tạo ra khối mới.

• Minting: Quá trình tạo mới token hoặc NFT trên blockchain.

• Mempool: Kho lưu trữ các giao dịch chờ được ghi vào khối.

• Market Cap (Vốn hóa thị trường): Tổng giá trị của tất cả token đang lưu hành.

N

• NFT (Non-Fungible Token): Token không thể thay thế, đại diện cho tài sản số độc nhất.

• Node: Máy tính tham gia mạng lưới blockchain, giúp xác minh và lưu trữ dữ liệu.

• Nonce: Số ngẫu nhiên được sử dụng trong quá trình đào coin để đạt được hash mục tiêu.

O

• Oracle: Công cụ cung cấp dữ liệu bên ngoài cho blockchain thông qua giao thức đáng tin cậy.

• Open Source: Mã nguồn mở, cho phép cộng đồng kiểm tra và đóng góp vào phát triển dự án.

P

• PoW (Proof of Work): Cơ chế đồng thuận dựa trên sức mạnh tính toán, dùng trong Bitcoin.

• PoS (Proof of Stake): Cơ chế đồng thuận dựa trên số lượng token nắm giữ, tiết kiệm năng lượng hơn PoW.

• Private Key: Khóa riêng dùng để truy cập và quản lý tài sản trên ví.

• Public Key: Khóa công khai dùng để nhận giao dịch, tương tự số tài khoản ngân hàng.

• Protocol: Bộ quy tắc định hướng hoạt động của một mạng lưới blockchain.

R

• ROI (Return on Investment): Lợi tức đầu tư, đo lường hiệu quả của một khoản đầu tư.

• Rekt: Tình trạng mất mát lớn do giá giảm đột ngột.

• Rug Pull: Hành động lừa đảo, khi nhà phát triển rút hết vốn từ người đầu tư và biến mất.

• Routing: Quá trình chuyển giao dịch qua các nút để tìm kiếm giá tốt nhất.

S

• Smart Contract: Hợp đồng tự động thực hiện khi điều kiện được đáp ứng.

• Staking: Hành động khóa token để nhận thưởng và hỗ trợ bảo mật mạng.

• Satoshi: Đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin, tương đương 0.00000001 BTC.

• Sharding: Phương pháp chia nhỏ blockchain thành các phần nhỏ để tăng tốc độ xử lý.

• Supply: Tổng số token được phát hành, bao gồm circulating supply và total supply.

T

• Token: Đơn vị kỹ thuật số được phát hành trên một blockchain.

• TGE (Token Generation Event): Sự kiện tạo ra và phân phối token mới.

• TVL (Total Value Locked): Tổng giá trị tài sản bị khóa trong các giao thức DeFi.

• Trading Volume: Khối lượng giao dịch của một token trong một khoảng thời gian nhất định.

U

• Utility Token: Token có chức năng sử dụng cụ thể trong một hệ sinh thái, như thanh toán hoặc truy cập dịch vụ.

V

• Volume: Khối lượng giao dịch, chỉ số quan trọng để đánh giá sức mạnh thị trường.

• Validator: Nút mạng tham gia xác nhận giao dịch trên các blockchain dùng PoS.

W

• Wallet: Ví tiền điện tử dùng để lưu trữ và quản lý token.

• Whale: Nhà đầu tư lớn có khả năng ảnh hưởng mạnh đến giá thị trường.

• Whitepaper: Tài liệu giải thích chi tiết về dự án, công nghệ và lộ trình phát triển.

Y

• Yield Farming: Hình thức kiếm lợi nhuận từ việc cung cấp thanh khoản cho các giao thức DeFi.

• YTD (Year-to-Date): Số liệu thống kê từ đầu năm đến thời điểm hiện tại, dùng để đánh giá hiệu suất.

Z

• ZK-SNARKs: Công nghệ Zero Knowledge Proof dạng ngắn gọn, không tương tác, giúp bảo mật giao dịch riêng tư.

• Zero Knowledge Proof: Phương pháp chứng minh thông tin mà không tiết lộ dữ liệu gốc.

• Zapper: Công cụ giúp quản lý và tối ưu hóa danh mục đầu tư trong DeFi.