Lịch sử Nepal vừa bước sang một trang mới khi Sushila Karki, cựu chánh án tối cao, được bầu làm nữ thủ tướng đầu tiên. Cuộc thay đổi này diễn ra sau khi chính phủ của KP Oli sụp đổ dưới sức ép khổng lồ từ phong trào Gen-Z, bắt nguồn từ một lệnh cấm mạng xã hội gây phẫn nộ.
Ngày 4/9, chính phủ tuyên bố chặn 26 nền tảng mạng xã hội, trong đó có Facebook, WhatsApp, YouTube và Discord. Quyết định này được xem là hành động bịt miệng người dân, khiến Gen-Z Nepal xuống đường biểu tình chỉ bốn ngày sau đó. Những video lan truyền về đời sống xa hoa của con cháu chính trị gia, gắn kèm những từ khóa như “Nepo Baby”, đã thổi bùng làn sóng chống tham nhũng và đặc quyền.
Các cuộc biểu tình nhanh chóng biến thành bạo loạn khi cảnh sát nổ súng, khiến 19 thanh niên thiệt mạng, trong đó có học sinh mặc đồng phục. Thảm kịch này khiến chính phủ buộc phải dỡ bỏ lệnh cấm, nhưng quá muộn để ngăn cản cơn giận dữ. Người biểu tình phẫn nộ đã đốt nhà các bộ trưởng và cả tòa nhà quốc hội, buộc Thủ tướng Oli phải từ chức.
Gen-Z chọn thủ tướng mới trên Discord
Điều trớ trêu là Discord, ứng dụng vừa bị cấm, lại trở thành nơi 145.000 người trẻ tập hợp để tìm lãnh đạo mới. Kết quả, họ thống nhất chọn Sushila Karki, người từng nổi tiếng với chính sách không khoan nhượng với tham nhũng, làm thủ tướng lâm thời. Ngày 12/9, bà chính thức được Tổng thống Ram Chandra Poudel bổ nhiệm và tuyên bố giải tán quốc hội, đồng thời kêu gọi bầu cử sớm vào tháng 3/2026.
Karki từng bị chính phủ của Sher Bahadur Deuba tìm cách phế truất vào năm 2017 vì chống tham nhũng. Thế nhưng lịch sử đã xoay vần, khi bà trở thành niềm hy vọng mới của người dân, còn Deuba, nhiều lần làm thủ tướng và bị xem là chính trị gia tham nhũng nhất Nepal, lại bị người biểu tình lôi ra khỏi nơi ẩn náu, đánh đập và giao cho quân đội.
Sự kiện này không chỉ đưa Nepal có nữ thủ tướng đầu tiên, mà còn đánh dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc chiến chống tham nhũng và tái thiết niềm tin. Sushila Karki giờ đây trở thành biểu tượng của sự thay đổi, nhưng hành trình chứng minh năng lực lãnh đạo của bà mới chỉ bắt đầu.
