Chứng khoán mã hóa hứa hẹn thay đổi thị trường vốn, mang đến thanh toán tức thì, mở rộng cơ hội và khả năng lập trình cao hơn cho hạ tầng tài chính. Nhưng thực tế, các mô hình chứng khoán mã hóa hiện nay vẫn rời rạc, thiếu minh bạch và chưa đáp ứng được chuẩn mực bảo vệ của thị trường truyền thống.
Mô hình “bọc ngoài” chỉ tạo ra token đại diện cho quyền lợi gián tiếp với cổ phiếu, nhưng không có quyền sở hữu thực. Nhà đầu tư không được tham gia quản trị hay có quyền pháp lý rõ ràng. Thanh khoản bị hạn chế trong các hệ sinh thái đóng và nhiều sản phẩm thậm chí không dành cho nhà đầu tư Mỹ do khung pháp lý chưa rõ ràng.
Trong khi đó, mô hình phát hành cổ phiếu gốc trên blockchain phù hợp hơn với định nghĩa chứng khoán nhưng lại khó triển khai ở quy mô lớn. Doanh nghiệp phát hành phải tham gia trực tiếp, thanh khoản bị chia cắt giữa token và chứng khoán truyền thống, còn tiêu chuẩn môi giới thiếu thống nhất, gây khó cho các tổ chức tài chính.
Giải pháp từ mô hình ADR
Điều thị trường cần là một mô hình kết hợp tốc độ, khả năng tiếp cận và tính linh hoạt của tokenization với sự bảo vệ và minh bạch của chứng khoán truyền thống. Mô hình này thực ra đã tồn tại từ lâu: chứng chỉ lưu ký (Depository Receipts – DRs).
Hơn một thế kỷ qua, ADRs đã cho phép cổ phiếu nước ngoài giao dịch tại Mỹ thông qua cấu trúc lưu ký được quản lý chặt chẽ. Giờ đây, khung pháp lý này hoàn toàn có thể áp dụng vào chứng khoán mã hóa, mang lại một nền tảng bền vững, rõ ràng và mở rộng cho tương lai.
Nếu chứng khoán mã hóa áp dụng mô hình tương tự ADR, nhà đầu tư vừa được bảo vệ tốt hơn, vừa hưởng lợi từ tốc độ và khả năng kết nối của blockchain. Đây chính là con đường để thị trường vốn số hóa bứt phá mà không đánh đổi sự an toàn pháp lý.
